HİLELİ ÜRÜNLERE SON
Sokrates M.Ö. 4. yüzyılda Atina’da matematik, geometri, astronomi ve politika dersleri vermiş bir yunan filozofudur. Sokrates felsefesi iki temele oturur. Bir: Erdem bir bilgidir. İki: Kimse bilerek kötülük yapmaz.
Sosyal medya da bir haber gördüm. Yayınlanan haber şöyle: “YENİ LİSTE AÇIKLANDI. İŞTE HİLELİ ÜRÜNLER” başlığı altında Tarım ve Orman Bakanlığı 69 firmaya ait 136 üründe sahtecilik belirledi. Firmalar internet sitesinde ilan edildi. Bakanlıktan yapılan açıklamada: taklit, tağşiş veya ilaç etken maddesi ilave edildiği tespit edilen 69 firmaya ait 136 parti ürün bakanlığımız internet sitesinde kamuoyunun bilgisine sunulmuştur.”
Ürettiği üründe hile yapana caza var mı? Dana etine tavuk eti, tereyağına patates, yoğurda jelatin, zeytinyağına çiçek yağı katan fabrika sahibine ceza var mı?
Kullanım tarihi geçmiş sucuğu yeni etiket ile yeniden paketleyen, fabrika sahibine ceza var mı? Yasak olduğu halde at eti, eşek eti, domuz eti kullanana, ürettiği üründe tarım ilacı çıkana ceza var mı?
Sahtecilik yapan firmanın sahibine, müdürüne, kontrol ve gıda mühendisine ceza var mı? Var ama caydırıcı değil, değil ki hilenin önüne geçilemiyor. Binlerce dürüst işletmeci ve 80 milyon vatandaş üç beş hilekâr yüzünden mağdur oluyor.
Bir adam, Sokrates’e: “Arkadaşınla ilgili ne duyduğumu biliyor musun?” deyince Sokrates: “Bir dakika, bana bir şey söylemeden seni Üçlü Filtre Testinden geçirmek istiyorum.” Der.
“Birinci filtre Gerçeklik Filtresi: Bana söyleyeceğin şeyin doğru olduğuna, gerçek olduğundan emin misin?” “Hayır” dedi adam, “Aslında bunu sadece duydum ve…” “Tamam” dedi Sokrates; “Öyleyse, sen bunun gerçekten doğru olup olmadığını bilmiyorsun.
İkinci filtre İyilik Filtresi: Arkadaşım hakkında bana söylemek üzere olduğun şey, iyi bir şey mi?” “Hayır, tam tersi” dedi adam. “Öyleyse” diye devam etti Sokrates; “Onun hakkında bana kötü bir şey söylemek istiyorsun ve bunun doğru olduğundan emin değilsin. Öyle mi? “Evet” dedi adam.
Gelelim üçüncü filtre, Yararlılık Filtresine: Bana arkadaşım hakkında söyleyeceğin şey benim işime yarar mı?” “Hayır, yaramaz.” dedi adam. Sokrates: “Bana söyleyeceğin doğru değil, iyi değil ve işe yaramaz ise bana niye söylüyorsun?”
Şimdi de ben soruyorum.
Tarım ve Orman Bakanlığı sahtecilik yapan 69 firma ve 136 ürününün adını, açıkladığı doğru mu? Doğru.
İyi bir şey mi? Evet.
İyi bir şey. Bana faydası var mı? Yok.
Çünkü bu ülkede 83 milyon kişi yaşıyor ve bu 83 milyonun %99’u Tarım ve Orman Bakanlığının sayfasına bakmaz. Baksa da: markete girip, her ürünü tek tek kontrol edemez, etse de hileyi hurdayı bilemez.
Tarım ve Orman bakanlığının hileli ürünleri açıklaması elek ile su taşımaya benziyor. Oysa Bakanlık 69 firmaya yüklü bir para cezası verse, yetkilileri hapse atsa, ürünü imha etse bu iş kökünden çözülür.
Bakanlık dürüst firma sahiplerine ve vatandaşa sahip çıkmak için hileli ürün üretimini durdurmalıdır.
Topu vatandaşa atmak çözüm değildir.